Skip to Content

Podobieństwa i różnice między szkołami wejherowskimi haftu kaszubskiego


Za początek szkoły wejherowskiej haftu kaszubskiego przyjmuje się 1957r. kiedy to Franciszka Majkowska pod egidą Zrzeszenia Kaszubsko- Pomorskiego oddział w Wejherowie rozpoczęła kursy haftu.Przedstawiła w tedy własną koncepcję autorską, która różni się znacząco od wcześniejszych propozycji w hafcie kaszubskim.



Jedną z jej uczennic była Anna Konkel, która brała udział w pierwszej edycji kursu Franciszki Majkowskiej i stała się jedną z najlepszych hafciarek. Z czasem stając się główną postacią haftu kaszubskiego szkoły wejherowskiej po śmierci Franciszki Majkowskiej w mieście i regionie.



Anna Konkel była bardzo twórczą hafciarką, która z czasem zaczęła wprowadzać liczne zmiany do pierwotnej koncepcji Franciszki Majkowskiej coraz bardziej odchodząc od surowego pierwowzoru mającego cechy prymitywizmu ludowego, a zbliżając się do szkół żukowskiej i wdzydzkiej, które czerpały z haftów renesansowych i barokowych.



PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE



KOLORYSTYKA - Obie szkoły korzystają z tej samej palety kolorystycznej.



ELEMENTY

Franciszka Majkowska wprowadza szereg nowych elementów.

Anna Konkel często z wielu z nich korzysta.



STOSOWANIE KOLORÓW

Obie hafciarki stosują znacznie częściej kolor żółty i czerwony niż w innych szkołach haftu kaszubskiego.



NOWE ELEMENTY

Obie hafciarki wprowadzają nowe elementy do haftu kaszubskiego.



WIELKOŚĆ ELEMENTÓW

Szkoła wejherowska I stosuje bardzo duże elementy. Druga w kolejności szkoła w tej kategorii.

W szkole wejherowskiej II ulegają pomniejszeniu do standardowej wielkości stosowanej w innych szkołach



POZIOM ZŁOŻONOŚCI

Elementy mają charakter ludowego prymitywizmu.

Elementy są bardziej złożone, przypominające inne szkoły haftu kaszubskiego.



LISTEK

Listek jest podkreślany czarną nitką jednostronnie.

W listku podkreśla się środkowy nerw czarną nitką.



WYPEŁNIENIE ŚRODKÓW

Do wypełnienia stosuje się cegiełkę wejherowską.

Do wypełnienia stosuje się siatkę wejherowską z podkładem.



ZAMIANA ELEMENTÓW

Oryginalne elementy bazują na zdobieniach kaplicy w Obozinie.

Elementy często są zapożyczane z innych szkół i modyfikowane.



ZMIANA ELEMENTÓW

Franciszka Majkowska stosuje nowe formy wykończenia.

Anna Konkel często modyfikuje elementy w mniejszym lub większym stopniu.



OBWIEDZENIE

Franciszka Majkowska stosuje prawie wszędzie obwiedzenie.

Anna Konkel znacząco rezygnuje z wykańczania obwiedzeniem.



ZAPOŻYCZENIA

Franciszka Majkowska stara się unikać zapożyczeń z innych szkół.

Anna Konkel zapożycza bardzo dużo elementów ze szkół żukowskiej, wdzydzkiej i puckiej.




PODSUMOWANIE PORÓWNANIA

ELEMENTY WSPÓLNE:

wspólne elementy,

paleta kolorów,

stosowanie kolorów,

nowe elementy.

ELEMENTY RÓŻNIĄCE:

nowe elementy,

wielkość elementów,

poziom złożoności,

wypełnienie środków,

listki,

zamiana elementów,

zmiana elementów,

obwiedzenie,

zapożyczenia..



SZKOŁA KARTUZKA

W 1986 roku ukazuje się teka haftów kaszubskich autorstwa Zofii Formeli z Kartuz. Autorka tworząc swoje wzory bazuje na szkole żukowskiej. Wprowadzone przez nią różnice są nieznaczne i wręcz można by ją potraktować jako odmianę szkoły żukowskiej, a niepełnoprawną szkołę.



PODSUMOWANIE

Analizując przedstawione powyżej podobieństwa i różnice, a także przypadek szkoły kartuzkiej należy postawić wyraźną granicę między koncepcją haftu kaszubskiego Franciszki Majkowskiej, a koncepcją Anny Konkel i uznać obie propozycje artystyczne za osobne szkoły haftu kaszubskiego.

Różnice te są tak bardzo wyraźne, że gdyby Pani Anna Konkel pochodziła z innej miejscowości niż Wejherowo, to jej koncepcja z pewnością została by zakwalifikowana jako zupełnie nowa szkoła haftu kaszubskiego.